Spox Abante

‘Sara all’: Kamara, binatikos si VP Duterte sa pagpunta sa Australia, iginiit na ang serbisyo publiko ay hindi para sa pansariling interes

“Sara all.”

Ito ang naging reaksyon ng tagapagsalita ng Mababang Kapulungan, Atty. Princess Abante, nitong Biyernes nang tanungin tungkol sa paglalakbay ni Pangalawang Pangulo Sara Duterte patungong Australia, kung saan inaasahang dadalo siya sa isang rally na may temang “Free Duterte Now” bilang suporta sa kanyang ama, dating Pangulong Rodrigo Roa Duterte.

Sa isang press conference, sinabi ni Abante na hindi pa niya matukoy kung opisyal o personal ang biyahe ni Duterte, ngunit binigyang-diin niya na ang mga halal na opisyal ay nararapat na gamitin ang kanilang oras—saan mang dako—para sa kapakanan ng bayan, hindi para sa pansariling adyenda.

“Pero alam n’yo, hindi ko alam kung ito ay official travel o personal travel. Pero lagi-lagi, bilang halal na opisyal ng bayan, ‘yung oras mo na ginugugol—oras mo sa loob at labas ng ating bansa—ito man ay personal o opisyal, dapat para sa taumbayan, hindi sa personal na interes,” ani Abante.

Binanggit pa niya ang kahalagahan ng pagtupad sa tiwala ng publiko, lalo na kung may kinalaman sa paggamit ng pondo ng bayan at sa mandato ng mga botante.

“Para hindi nasasayang ang tiwala, ang pondo, at ang ibinigay na mandato ng Pilipino sa atin,” dagdag pa niya.

Nagdulot ng pangamba sa ilang watchdog groups at political observers ang balitang biyahe ni VP Duterte, lalo na’t lumilitaw na may bahid ng pagiging partisan ang naturang aktibidad.

Ang rally na “Free Duterte Now” ay sinasabing inilunsad bilang pagtatanggol sa dating pangulo na kasalukuyang nakakulong at iniimbestigahan ng International Criminal Court kaugnay ng mga umano’y krimen laban sa sangkatauhan na may kaugnayan sa kanyang kampanya kontra droga.

Muli ring nanawagan ang Kamara ng Representantes ng higit pang transparency at accountability sa paggasta ng pamahalaan—lalo na sa gitna ng mga kontrobersiya ukol sa paggamit ni VP Duterte ng confidential funds noong siya ay sabay na nagsilbi bilang kalihim ng edukasyon.

(WAKAS)

_____________

“Sara all”: Kamara, binatikos si VP Duterte sa pagpunta sa Australia

Komentaryo:

Sa gitna ng mga seryosong usapin ng impeachment, paggamit ng confidential funds, at krisis sa edukasyon, isang biyahe patungong Australia ni VP Sara Duterte ang muling umani ng puna—at hindi ito dahil sa trabaho, kundi dahil sa isang rally para ipanawagan ang pagpapalaya sa kanyang ama, si dating Pangulong Rodrigo Duterte.

Tama ang punto ni House Spokesperson Atty. Princess Abante—ang oras ng mga halal na opisyal ay hindi dapat ginugugol para sa pansariling adhikain, lalong-lalo na kung ito ay may bahid ng pampulitikang interes. Ang tiwala ng bayan ay isang sagradong mandato. Hindi ito dapat inaaksaya sa biyahe o aktibidad na hindi direktang nakikinabang ang sambayanan.

Kung totoo mang personal trip ito, kailangang malinaw sa publiko na hindi ito ginamitan ng pondo ng pamahalaan. Ngunit kung ito ay opisyal, lalong nararapat ang paliwanag—bakit isinasangkot ang posisyon ng Pangalawang Pangulo sa isang rally na malinaw na may kinalaman sa personal na kapakanan ng kanyang ama?

Hindi ito simpleng “pagsuporta sa pamilya.” Ito ay isyu ng ethics in public service. Sa panahon na humaharap siya sa mga tanong tungkol sa paggamit ng pondo, at habang ang ating mga kabataan ay nangangailangan ng matatag na pamumuno sa edukasyon—makatwirang itanong: ito ba ang tamang priyoridad?

Ang pagiging opisyal ng pamahalaan ay hindi dapat ginagawang personal shield sa kritisismo, o ginagawang plataporma para sa pansariling layunin. Dapat tayong paalalahanan: ang public service ay public trust. At kung patuloy itong nababahiran ng pagdududa, paano natin maaasahan ang tunay na reporma?

Kaya sa puntong ito, mahalagang manindigan ang taumbayan: hindi lahat ng “Sara all” ay dapat tinutularan.

ooooooooooooooooooooo

Kamara hindi dahilan kaya wala pang paglilitis kay VP Sara— House spox

Kung mayroong pagkaantala man sa impeachment trial ni Vice President Sara Duterte hindi ang Kamara de Representantes ang may kagagawan nito.

Ito ang sinabi ni House spokesperson Atty. Princess Abante nitong Huwebes bilang tugon sa ulat na maaaring maantala ang impeachment trial dahil hindi umano tinanggap ng Kamara ang ipinadalang entry of appearance ng mga abugado ni Duterte.

"Walang tumanggi - tamang proseso lang ang sinunod,” ani Abante.

“Ang Kamara ay nakatupad na sa tungkulin nito. Naipasa na namin ang Articles of Impeachment sa Senado. Nasa kapangyarihan na po ng Senado ang susunod na hakbang. Kung may pagkaantala, hindi ito galing sa House,” dagdag pa niya.

Sinabi ng Senate impeachment court spokesperson na si Atty. Reginald Tongol na ang pagtanggi umano ng Kamara na tanggapin ang entry of appearance ng legal team ni VP Duterte ang posibleng magdulot ng pagkaantala sa paglilitis.

Nanawagan siya sa kanyang counterpart sa impeachment court na huwag lituhin ang publiko kaugnay ng entry of appearance.

“Sa gitna ng mga isyung ito, pakiusap lang sa tagapagsalita ng Senado: huwag sanang lituhin ang publiko. Huwag gawing dahilan ang isang clerical detail para ipasa ang sisi sa Kamara. Maliit na bagay ito na pinapalaking parang may masamang layunin, gayong malinaw naman ang intensyon ng staff - sumunod sa proseso, hindi magdulot ng abala,” ani Abante.

Nilinaw niyang noong Hunyo 16, isang messenger ang dumating sa gate ng House of Representatives sa Quezon City at nagtangkang magsumite ng dokumento.

“Ngunit hindi malinaw kung saan ito galing at kung anong klaseng dokumento ito. Walang cover letter, walang pormal na paliwanag. Kaya’t hindi ito agad tinanggap - hindi dahil tinanggihan, kundi dahil kailangang malinawan muna ang layunin at tamang pagproseso,” aniya.

Iginiit niya na hindi tumanggi ang Kamara na tanggapin ang dokumento, taliwas sa pinalalabas ng legal team ng Bise Presidente na nag-iwan ng note na may nakasulat na: “Tender Copy - Refused to Receive.”

“Walang masamang intensyon. Wala ring tinanggihan. Ang hinanap lang ay ang tamang pagkilala sa dokumento. Kung ito ay Entry of Appearance, sana ay sinabi na lang agad—upang naiproseso ito nang maayos,” ayon kay Abante.

Binigyang-diin din niya na ang entry of appearance ng mga abogado ng Bise Presidente sa impeachment court ay hindi requirement upang magpatuloy ang paglilitis.

“Ang Entry of Appearance ay hindi requirement para umusad ang impeachment trial. Wala itong epekto sa takbo ng paglilitis. At higit sa lahat, hindi ito ang dahilan kung bakit wala pang trial hanggang ngayon,” aniya.

Nanawagan siya sa lahat ng may kaugnayan sa usapin:

“Huwag po nating gawing teleserye ang isang seryosong proseso. Ang impeachment ay hindi tungkol sa pa-victim o paandar - ito ay tungkol sa katotohanan, pananagutan, at hustisya.” (END)

______

Maikling Opinyon:

Makatwiran ang paliwanag ng Kamara sa isyung may kinalaman sa “entry of appearance” ng mga abogado ni VP Sara Duterte. Sa halip na simpleng tanggihan, sinunod lamang ng House staff ang tamang proseso sa pagtanggap ng dokumento—na walang cover letter, paliwanag, o sapat na pagkakakilanlan.

Ang pagsisi sa Kamara sa pagkaantala ng impeachment trial ay tila isang maling pagbaling ng atensyon mula sa tunay na isyu: ang Senado na ngayon ang may hawak ng bola. Kung ang proseso ay susundin nang tapat at may koordinasyon, hindi kailangang gawing “script” ng isang drama ang dapat ay seryosong tungkulin ng pamahalaan.

Tama si Atty. Abante—ang impeachment ay hindi pa-showbiz. Hindi ito dapat gawing paligsahan ng pasaringan. Ito’y dapat nakasentro sa katotohanan, pananagutan, at katarungan.

oooooooooooooooooooooooo

Spokesperson Princess Abante: Walang tumanggi—tamang proseso lang ang sinunod

Gusto naming linawin ang isyu kaugnay ng dokumentong tinukoy bilang “Tender Copy – Refused to Receive” na umano’y Entry of Appearance mula sa kampo ni Bise Presidente Sara Duterte.

Noong June 16, isang mensahero ang nagtangkang magsumite ng dokumento sa gate ng Kamara. Ngunit hindi malinaw kung saan ito galing at kung anong klaseng dokumento ito. Walang cover letter, walang pormal na paliwanag. Kaya’t hindi ito agad tinanggap—hindi dahil tinanggihan, kundi dahil kailangang malinawan muna ang layunin at tamang pagproseso.

Walang masamang intensyon. Wala ring tinanggihan. Ang hinanap lang ay ang tamang pagkilala sa dokumento. Kung ito ay Entry of Appearance, sana ay sinabi na lang agad—upang naiproseso ito nang maayos.

Ang Entry of Appearance ay hindi requirement para umusad ang impeachment trial. Wala itong epekto sa takbo ng paglilitis. At higit sa lahat, hindi ito ang dahilan kung bakit wala pang trial hanggang ngayon.

Ang Kamara ay nakatupad na sa tungkulin nito. Naipasa na namin ang Articles of Impeachment sa Senado. Nasa kapangyarihan na po ng Senado ang susunod na hakbang. Kung may pagkaantala, hindi ito galing sa House.

Sa gitna ng mga isyung ito, pakiusap lang sa tagapagsalita ng Senado: huwag sanang lituhin ang publiko. Huwag gawing dahilan ang isang clerical detail para ipasa ang sisi sa Kamara. Maliit na bagay ito na pinapalaking parang may masamang layunin, gayong malinaw naman ang intensyon ng staff—sumunod sa proseso, hindi magdulot ng abala.

Huwag po nating gawing teleserye ang isang seryosong proseso. Ang impeachment ay hindi tungkol sa pa-victim o paandar—ito ay tungkol sa katotohanan, pananagutan, at hustisya. (END)

____________

Maikling Opinyon:

Malinaw at may diin ang pahayag ni Atty. Princess Abante—ang isyu sa tinatawag na “refused to receive” ay isa lamang usaping teknikal, hindi politikal. Tama ang kanyang punto: sa anumang proseso, lalo na sa isang impeachment trial, kailangang may linaw at pagsunod sa tamang dokumentasyon. Hindi pwedeng basta-basta na lang isusumite ang anumang papel nang walang sapat na paliwanag o cover letter, lalo pa’t ito’y galing sa panig ng isang mataas na opisyal ng gobyerno.

Ang pagsabing “walang tumanggi” ay isang pahayag ng kahandaan ng Kamara na tumanggap at umusad, basta’t malinaw ang layunin. Sa kabilang banda, ang pagpuna ni Abante sa umano’y pagtatangkang pagtakpan ang pagkaantala sa proseso gamit ang maliit na clerical issue ay tumatama sa sentro ng problema—ang kakulangan ng Senado na itakda ang paglilitis.

Ang impeachment ay hindi dapat maging entablado ng drama o palusot, kundi isang seryosong pagsubok ng katotohanan at pananagutan. Sa huli, nananawagan ang pahayag na ito ng mas mataas na antas ng pag-uusap—hindi sigawan, hindi sisihan, kundi respeto sa proseso at sa mamamayang Pilipino.

ooooooooooooooooooooooo

Atty. Abante: Kamara Tututok sa Gitnang Silangan, Pagtatanggol ng Katotohanan sa Harap ng Fake News, at Responsableng Pagtupad sa Impeachment

MAYNILA, Hunyo 19, 2025 — Sa isang press conference kahapon, muling pinagtibay ni House Spokesperson Atty. Princess Abante ang mga pangunahing paninindigan ng Mababang Kapulungan kaugnay sa mga mahahalagang isyung pambansa at pandaigdig — mula sa tensyon sa Gitnang Silangan hanggang sa impeachment complaint kay Pangalawang Pangulo Sara Duterte.

TUTOK SA SITWASYON SA ISRAEL AT IRAN

Ayon kay Atty. Abante, masusing binabantayan ng Kamara ang umiinit na sitwasyon sa pagitan ng Israel at Iran. Ani niya, “Responsibilidad ng Kongreso na tukuyin ang mga posibleng epekto ng kaguluhang ito sa ating bansa, partikular sa kalagayang panseguridad at ekonomiya.”

HOUSE: HINDI DAPAT SISIHIN SA DELAY SA WAGE HIKE

Tinuligsa rin ni Atty. Abante ang pahayag ng ilang Senador na sinisisi ang Kamara sa umano’y pagkaantala sa pagpasa ng panukalang dagdag-sahod. “Hindi patas ang ganitong akusasyon. Habang sinasabi ng ilan na hindi gumagawa ang Kamara, malinaw sa rekord na aktibo ang mga kongresista sa pagtalakay ng mga panukalang batas,” giit niya.

PINTURA LANG ANG PONDO?

Tugon naman ni Abante sa pahayag ni Senadora Imee Marcos na “pang-pintura lang” umano ang nakalaang pondo para sa San Juanico Bridge: “Walang bahid ng kapabayaan sa badyet ng Kamara. Kung may kakulangan, handa kaming magsagawa ng nararapat na pagsusuri.”

KATOTOHANAN LABAN SA FAKE NEWS AT AI CONTENTS

Binigyang-diin din ng tagapagsalita ang pangangailangang itaguyod ang katotohanan sa gitna ng pagkalat ng maling impormasyon at AI-generated content na may layuning manlinlang. “The truth shall set us free,” ani Abante. Hinimok niya ang publiko na maging mapanuri at responsable sa paggamit ng impormasyon.

IMPEACHMENT: PANININDIGAN, HINDI PABOR

Kaugnay ng impeachment complaint laban kay VP Sara Duterte, iginiit ni Abante na ang mga lumagda rito ay hindi ginawa iyon dahil sa personal na pabor kundi bilang pagtupad sa kanilang prinsipyo, paninindigan, at integridad. “Hindi nila nilagdaan ito nang padalus-dalos. Alam nila ang bigat ng kanilang sinusuportahan,” ani Abante.

Pinuri rin niya ang Senado sa patuloy nitong pagtupad sa tungkulin bilang impeachment court. “May tungkulin ang bawat Senator-Judge na manatiling patas at walang kinikilingan. Gayundin ang dapat asahan sa mga kasangkot na opisyal,” dagdag niya.

OVP BUDGET: HINDI PINAPAHIYA

Sa usapin naman ng budget ng Office of the Vice President (OVP), nilinaw ni Atty. Abante na tungkulin ng Kamara na suriin at busisiin ang anumang panukalang pondo. “Walang sinumang pinapahiya. Ginagampanan lamang ng mga miyembro ng Kamara ang kanilang mandato,” paliwanag niya.

PAGSUNOD SA SENADO

Sinabi rin ni Abante na sumusunod ang Kamara sa mga kahilingan ng Senado hinggil sa mga dokumentong kinakailangan para sa mga imbestigasyon at pagdinig, kabilang na ang mga sertipikasyon mula sa mga ahensya ng pamahalaan.

PAGPAPATULOY SA 20th CONGRESS

Sa huli, binigyang-diin ni Atty. Abante na hindi rito nagtatapos ang lahat. “Itutuloy ng Kamara ang mga repormang kailangan, lalo sa gitna ng teknolohikal na banta gaya ng pekeng balita at AI-generated disinformation. Hindi tayo titigil hangga’t hindi nananaig ang katotohanan.”

________

Maikling Opinyon:

Sa press conference na ito, malinaw ang mensahe ni Atty. Princess Abante: ang Kamara ay hindi lamang nakatuon sa mga lokal na usapin, kundi aktibong binabagtas din ang mga pandaigdigang hamon, partikular ang epekto ng tensyon sa Gitnang Silangan. Ngunit higit pa riyan, ipinapakita ng kanyang pahayag ang isang Kongreso na nagsusumikap maging matatag sa harap ng dalawang banta—panlilinlang sa impormasyon at pamumulitika sa gitna ng impeachment.

Tama ang kanyang paninindigan: ang paglaban sa fake news at AI disinformation ay hindi lamang laban ng media, kundi isang tungkuling pambansa. Ang panawagan para sa katotohanan, lalo na sa panahong bumubulusok ang tiwala ng publiko sa mga institusyon, ay sadyang makabuluhan.

Gayundin, ang pagpupunto na ang impeachment laban kay VP Sara ay gawa ng paninindigan at hindi personal na galit ay kailangang ipabatid sa mamamayan—na ang prosesong ito ay hindi para sa paghihiganti, kundi para sa hustisya.

Subalit sa kabila ng lahat ng ito, nananatiling hamon para sa Kamara at sa buong Kongreso na ang mga salita ay masundan ng gawa. Ang pagsasabi ng “the truth shall set us free” ay maganda sa pandinig—ngunit higit na makapangyarihan kung ito’y maipapamalas sa aksyon, sa patas na imbestigasyon, at sa matalinong pagharap sa mga usaping pambansa.

ooooooooooooooooooooooo

Kamara ikinabahala pag-report ni Sen. Bato ng AI-generated content sa pagtatanggol kay VP Sara

Nagpahayag ng pagkabahala ang Kamara de Representantes sa iresponsableng pagbabahagi ni Senador Ronald “Bato” dela Rosa ng isang AI-generated content maipagtanggol lamang si Vice President Sara Duterte laban sa impeachment case.

Ayon kay House spokesperson Atty. Princess Abante ang naging hakbang ni dela Rosa na magbahagi ng AI-generated content na kumukuwestiyon sa legalidad ng impeachment proceedings ay hindi lang mapanlinlang ngunit maituturing na pang-aabuso sa kanyang plataporma bilang isang opisyal ng gobyerno.

“Bilang mga opisyal po ng bayan, may tungkulin tayong lahat na magtaguyod ng katotohanan. Nakakalungkot ‘pag public official pa ang gumagawa nito, dahil nasa posisyon ang isang public official para ma-steer ang public sentiments, ang pananaw ng tao, at bilang ehemplo din sa mamamayan,” ani Abante sa isang press conference.

Binigyang-diin niya na hindi dapat nagpapakalat ng maling impormasyon ang mga opisyal ng gobyerno, lalo na kung may kinalaman ito sa mga sensitibong demokratikong proseso.

“Hindi lang ito iresponsable kundi delikado para sa mga opisyal ng bayan na nagpo-propagate at hinahayaan ang mga fake news at disinformation na lumalaganap,” dagdag pa niya.

Ang pahayag ni Abante ay tugon sa tanong ukol sa social media post ni dela Rosa na naglalaman ng AI-manipulated content na naglalayong siraan ang proseso ng impeachment at ang House prosecution panel.

Nauna nang tinawag ni House Assistant Majority Leader Zia Alonto Adiong ang insidente bilang “worrisome,” habang sinabi naman ni House Prosecution Panel spokesperson Atty. Antonio Audie Bucoy na ang senador ay nagpapakalat ng kasinungalingan

Tinukoy pa ni Abante ang mga natuklasan at rekomendasyon ng House Tri-Comm sa fake news at disinformation sa ilalim ng 19th Congress, kung saan nanawagan ito ng agarang pagsasabatas para i-regulate ang AI-generated content at labanan ang lumalalang banta ng digital na panlilinlang.

Umaasa siyang bibigyang prayoridad ng ika-20 Kongreso ang pagpasa ng batas laban sa fake news.

“Hindi lang mga public officials ang apektado ng fake news. Regular na mamamayan din. Marami na tayong nakita na naapektuhan ang kanilang buhay, mental health, emotional well-being, at maging ang kanilang kaligtasan dahil sa disinformation,” aniya.

Binigyang-diin ni Abante na ang mga lingkod-bayan ay dapat nangunguna sa pagpapalaganap ng katotohanan at tamang impormasyon at binalaan na ang epekto ng fake news ay hindi lang limitado sa social media kundi may tunay na epekto sa realidad.

“Sabi nga, the truth shall set us free—not AI, not fake news,” dagdag niya.

Nang tanungin kung dapat bang patawan ng mas mabigat na parusa ang mga opisyal na sadyang nagpapakalat ng disinformation, sinabi ni Abante na ang desisyong iyon ay nakasalalay sa mga miyembro ng 20th Congress. Gayunpaman, iginiit niyang mas mataas ang inaasahang pamantayan sa mga opisyal na pinagkakatiwalaan ng publiko.

“As public officials, we all have a greater responsibility to advance truth and avoid disinformation,” aniya.

“Kung ano ang magiging penalties, it’s really up to the members of the 20th Congress to initiate legislation and determine the right sanctions for those who, in bad faith, use fake news and AI-generated content to attack institutions and processes,” dagdag pa niya.

Sa ilalim ng pamumuno ni Speaker Ferdinand Martin G. Romualdez, itinulak ng Kamara ang pamahalaang nakabatay sa katotohanan at responsableng diskurso, lalo na ngayong umiinit ang usapin kaugnay ng impeachment case laban kay VP Duterte. (END)

_________

Maikling Opinyon:

Ang pagbabahagi ni Senador Bato dela Rosa ng AI-generatedcontent upang depensahan si VP Sara Duterte sa gitna ng impeachment trial ay isang seryosong pagkakamali—hindi lamang sa etikal na pananaw kundi sa kontekstong politikal at demokratiko. Tama ang pahayag ng Kamara: “Kung opisyal ka ng bayan, ang katotohanan ang dapat mong itaguyod, hindi ang kasinungalingan.”

Sa panahong sinisikap ng bansa na sugpuin ang fake news at digital manipulation, nakababahala na mismong mambabatas ang nagpapalaganap ng content na hindi beripikado, lalo’t may direktang epekto ito sa integridad ng proseso ng impeachment at tiwala ng publiko sa mga institusyon.

Ang pagtutol sa disinformation ay hindi dapat partisan. Ito ay tungkuling moral at demokratikong obligasyon ng lahat ng lingkod-bayan—sa Kamara man o Senado. Ang “The truth shall set us free,”wika nga, at hindi ito kailanman manggagaling sa artipisyal na gawang video na may halong panlilinlang.

Mainam na pagkakataon ito para pagtibayin ng Ika-20 Kongreso ang panukalang batas laban sa AI-based disinformation. Kung tunay na tagapagtanggol ng taumbayan ang bawat mambabatas, magsimula sila sa pagbibigay ng ehemplo—sa salita, gawa, at katotohanan.

oooooooooooooooooooooooo

House spox bumwelta kay Sen. Imee sa isyu ng kulang na pondong inilaan sa San Juanico Bridge: ‘Ano ang ambag mo?’

Hinamon ng tagapagsalita ng Kamara si Sen. Imee Marcos na ilahad sa publiko kung ano ang kanyang naging ambag sa pangangalaga ng San Juanico Bridge, matapos sabihin na ang inilaang pondo upang mapanatili ang kaayusan ng tulay ay “pang-pintura lang.”

Ayon kay House spokesperson Atty. Princess Abante batay sa rekord ay tuloy-tuloy ang pondong inilaan para sa maintenance at rehabilitasyon ng tulay mula pa noong 2018 o bago pa man maging lider ng Kamara si Speaker Ferdinand Martin G. Romualdez.

Si Speaker Romualdez ang kinatawan ng Unang Distrito ng Leyte, kung saan naroon ang San Juanico Bridge.

“Well, ito public records naman ‘yung mga budget allocated for the San Juanico Bridge,” ani Abante sa isang press conference.

“Since 2018 pa, even the time na bago pa naging Speaker si Speaker Martin G. Romualdez and bilang isang taga-Tacloban, as the representative for that region, talagang part of his advocacy to ensure na may akmang mga pondo para sa mga programa at proyekto sa kanyang pinaglilingkuran,” giit ni Abante.

Sinabi ni Abante na hindi napabayaan ang pondo para sa iconic na tulay at tuloy-tuloy ang mga hakbang sa rehabilitasyon sa ilalim ng pamumuno ng Speaker at ng mga lokal na opisyal.

“Makikita natin na tuloy-tuloy naman ang naging budget allocation para sa San Juanico Bridge for its maintenance, rehabilitation,” ayon pa kay Abante.

Kasunod nito, ibinalik ni Abante ang tanong sa senadora.

“Siguro si Sen. Imee, since she is very much concerned, kailangan din natin tanungin ano ang naging ambag niya bilang senador—na kasama naman sa tungkulin niya ang pag-ayos ng budget ng bansa—dun sa pangangalaga ng San Juanico Bridge,” dagdag pa niya.

Kinuwestiyon ni Senadora Marcos ang laki ng pondo ng pambansang pamahalaan para sa San Juanico Bridge, sa pagsasabing tila “pang-pintura lang” ito.

Umani ng batikos mula sa mga opisyal at stakeholders sa Eastern Visayas ang pahayag ng senadora, na iginiit na may mga pangmatagalang proyekto para sa imprastruktura na isinasagawa na.

Kamakailan ay idineklara ni Pangulong Ferdinand R. Marcos Jr. ang state of calamity sa San Juanico Bridge matapos lumabas ang mga alalahanin sa integridad ng estruktura dulot ng pinsalang tinamo sa pananalasa ng mga bagyo.

Dahil sa deklarasyong ito, mabilis na naipakilos ang mga pondo at suporta mula sa pambansa at lokal na pamahalaan para sa pagsasaayos at rehabilitasyon ng tulay, na lalong nagpapakita ng kahalagahan nito sa konektibidad at disaster resilience ng rehiyon.

Ang San Juanico Bridge, na may habang 2.16 kilometro at nag-uugnay sa Samar at Leyte, ang pinakamahabang tulay sa Pilipinas at isang mahalagang daluyan ng ekonomiya sa Eastern Visayas.

Kabilang sa mga ginawang rehabilitasyon sa mga nakalipas na taon ang pagpapatibay ng estruktura, pagpapaganda ng road surface, at mga estetikal na pagpapabuti upang mas mapalakas ang kaligtasan at turismo. (END)

_____________

Maikling Opinyon:

Ang palitan ng pahayag sa pagitan ni Sen. Imee Marcos at House Spokesperson Atty. Princess Abante tungkol sa San Juanico Bridge ay higit pa sa personal na batuhan ng tanong—ito ay salamin ng accountability sa paggamit ng pondo ng bayan.

Tama si Abante: kung may reklamo sa kulang na budget, tanungin din ang ambag ng mga mambabatas sa Senado na may kapangyarihan ding repasuhin at aprubahan ang pambansang pondo. Hindi sapat ang puna; kailangan ito ay sinasabayan ng konkretong aksyon o alternatibong solusyon.

Gayundin, hindi makatarungang balewalain ang patuloy na rehabilitasyon ng San Juanico Bridge—isang imprastrukturang simbolo ng pagkakaugnay at progreso sa Eastern Visayas. Ang pagbansag na “pang-pintura lang” ang pondo ay tila nakakababa sa pagkilala sa mga pagsusumikap ng mga lokal na lider at stakeholders para sa konserbasyon at modernisasyon ng tulay.

Sa panahong humaharap tayo sa mga hamon ng kalikasan at kaligtasan ng imprastruktura, mas mainam kung ang tono ng diskurso ay magtutulak sa kooperasyon, hindi sa sisihan. Sa huli, ang tanong na “Ano ang ambag mo?” ay dapat itanong sa lahat ng nasa posisyon—at sabayan ng tanong na “Ano pa ang kaya nating gawin, nang sama-sama?”

ooooooooooooooooo

Spox Abante kay VP Sara: Igalang ang Papel ng Kongreso sa Budget Process at Ipaunawa ang Paggamit ng Pondo ng Bayan

Muling iginiit ng Mababang Kapulungan ng Kongreso ang konstitusyunal nitong papel sa proseso ng pambansang badyet matapos ang pahayag ni Vice President Sara Duterte na hindi na ito hihiling ng mas mataas na pondo para sa Office of the Vice President (OVP) sa 2026 upang hindi na mapahiya ang kanyang mga tauhan.

Sa isang press conference, sinabi ni House Spokesperson Atty. Princess Abante na positibo ang pagkilala ni VP Sara sa papel ng Kamara sa budget process, ngunit binigyang-diin niyang hindi lamang ito tungkol sa pag-apruba ng mga kahilingan kundi pati sa masusing pagsusuri sa paggamit ng pondong inilaan sa mga ahensya.

“Well, unang-una, maganda na nakikita natin sa statement ni Vice President Sara Duterte na nire-recognize niya ang role ng Kongreso, ng Kamara sa budget process. Magre-request siya sa House of Representatives ng budget,” ani Abante.

“Sana nare-recognize din niya na kasama sa responsibilidad ng Kamara hindi lang ang pagtanggap ng budget proposal, kundi ang suriin at hingan ng paliwanag kung paano ginastos ang pondong nailaan na, at kung karapat-dapat bang dagdagan ito,” dagdag pa niya.

Sa nakaraang pagtalakay sa pambansang badyet para sa 2024, mula sa inisyal na P2.026 bilyon na panukala ng OVP, ibinaba ito ng Kamara sa P733.2 milyon—isang pagbabawas na mahigit P1.3 bilyon.

Ang hakbang na ito ay bunga ng pag-aalala sa kahilingan ng OVP na confidential at intelligence funds na aabot sa P500 milyon, katumbas ng halos 21% ng orihinal na panukalang badyet. Ang isyu ay lalo pang umigting nang mabunyag na ginastos ng OVP ang P125 milyon na confidential funds sa loob lamang ng 11 araw noong 2022—na pinuna ng Commission on Audit (CoA).

Giit ni Abante, ang ganitong mga pondo ay dapat suportado ng malinaw na dokumento, performance metrics, at buong transparency. “Ang pagsusuri sa budget ay hindi isang akto ng kahihiyan kundi bahagi ng tungkulin ng Kamara sa pananagutan sa publiko.”

Bilang tugon sa pahayag ni VP Sara na ayaw niyang mapahiya ang kanyang mga tauhan, sinabi ni Abante na ito ay isang “misleading narrative.”

“Wala pong pinapahiya ang House of Representatives. Ang ginagawa ng Kamara ay suriin kung makatwiran ang paglaan at paggamit ng pondo. Hindi ito personalan. Hindi ito pulitika. Ito ay serbisyo sa taongbayan,” paliwanag niya.

Binigyang-diin ni Abante na ang pagsisiyasat sa badyet ay mandato ng Saligang Batas, at bahagi ito ng sistemang check and balance upang matiyak na ang bawat pisong ginagastos ay tunay na tumutugon sa pangangailangan ng mamamayan.

“Ang paggalang sa proseso ay hindi natatapos sa pag-submit ng budget proposal. Kailangan din nitong samahan ng pagpapakita ng integridad at pananagutan sa paggamit ng pondo,” ani Abante.

______________

Maikling Komento o Opinyon:

Makatwiran ang paninindigan ng Kamara sa usapin ng badyet—ang transparency at pananagutan ay hindi opsyonal kundi obligasyon, lalo na kung pondo ng bayan ang pinag-uusapan.

Ang pahayag ni VP Sara na tila may “kahihiyan” sa pagsusuri ng badyet ay isang misleading narrative. Hindi dapat katakutan ang masusing pagsusuri kung wasto ang paggamit ng pondo. Sa halip, ito’y pagkakataon para ipakita ang integridad sa panunungkulan.

Ang accountability ay hindi pag-atake, kundi bahagi ng demokrasya. Kung tunay ang malasakit sa serbisyo publiko, dapat bukas tayo sa tanong, bukas sa paliwanag, at bukas sa pagsusuri. Sa bandang huli, hindi ang tanong kung “pinapahiya” ka—kundi kung kaya mong patunayan na karapat-dapat ang tiwalang ibinibigay sa iyo.

oooooooooooooooooooooooo

Nakakalungkot na habang tayo ay abala sa pagtugon sa problema sa San Juanico Bridge, may ilan na inuuna pa rin ang pamumulitika kaysa pagtulong—gaya ng mga patutsada ni Senadora Imee Marcos.

Gusto lang po naming ituwid ang mga maling akala. Hindi totoo na pinabayaan ng Kongreso ang San Juanico Bridge. Simula pa po noong 2018, taon-taon nang may pondo na inilaan para sa rehabilitasyon ng tulay. Ilan sa mga ito ay:

₱27M noong 2018

₱22M noong 2019

₱105M noong 2021

₱90M noong 2022

₱150M noong 2023

at may proposal na ₱400M para sa 2026

Ibig sabihin, ginawa na ng Kongreso, lalo na ni Speaker Martin Romualdez, ang trabaho niya: nagtulak ng pondo, nag-follow up, at personal na tumutok sa usapin ng tulay. Noong Hunyo 5, nakipagpulong pa si Rep. Jude Acidre, sa atas ni Speaker,  kay DPWH Secretary Bonoan para bilisan ang assessment at pagkumpuni. Plano rin niyang itulak ang ikalawang San Juanico Bridge para hindi na maulit ang ganitong problema.

Kaya nakapagtataka—at nakakatawa na rin—na si Senadora Imee pa ang nagtatanong kung bakit may aberya. Noong kampanya, proud siyang sabihing “taga-Leyte” siya. Tarpaulin dito, picture doon. Sinasabing may dugo rin siyang Waray.  Pero ngayong may krisis—imbes na tumulong, puro sisi?

Eh tanong lang po: Ano na po ba ang aktwal ninyong ambag sa San Juanico Bridge?

Kahit karatulang may nakalagay na “This Way to San Juanico Bridge” man lang, meron ba?

Ang totoo, hindi problema ang budget. Ang problema ay yung kakulangan sa koordinasyon, contingency plans, at maagang aksyon ng mga ahensya.

Kung tunay tayong nagmamalasakit sa mga taga-Leyte at Samar, tumigil na tayo sa pasaring. Trabaho muna bago pulitika. Hindi ‘to panahon ng paandar—panahon ‘to ng pagtutulungan. (END)

________

Maikling Komento o Opinyon:

Ang pahayag ng House spokesperson ay isang matapang na paninindigan laban sa pamumulitika sa gitna ng krisis. Sa halip na sisihan, ang kailangan ng mga taga-Leyte at Samar ay kongkretong aksyon, hindi sound bites o selfies.

Tama ang punto: hindi lang pondo ang sukatan ng malasakit, kundi ang tuloy-tuloy na pagtutok at pakikipag-ugnayan upang masigurong may nangyayari sa lupa. Kapag ang isang problema ay ginagawang plataporma para sa paandar, imbes na pagtutulungan, mas lalong nasasayang ang tiwala ng publiko.

Ngayong may malinaw na record ng suporta mula sa Kamara—lalo na kay Speaker Romualdez—ang tanong ay simple: sino ba talaga ang kumikilos, at sino ang puro pasaring? Sa dulo, hindi kulay ng tarpaulin ang mahalaga, kundi kung sino ang totoong nasa tabi ng mamamayan sa oras ng pangangailangan.

oooooooooooooooooo

SpoxA: STATEMENT ON SAN JUANICO BRIDGE ISSUE

“With all due respect to Senator Imee, I’m a bit surprised. Surely, a seasoned legislator like her knows that the Senate plays a key role in the national budget process. If she truly believes the funding for the San Juanico Bridge rehabilitation is insufficient, she had every opportunity to propose amendments on the Senate side. After all, that’s the point of bicameral deliberations—may bersyon ang House, may bersyon ang Senate.

It’s a bit puzzling to hear criticisms now, as if the Senate had no power or responsibility in crafting the budget. Kung may pagkukulang, hindi ba dapat nagtulungan tayo noon pa? Unless of course, mas madali talagang mag-presscon kaysa mag-amendment.” (END)

___________

Maikling Opinyon:

Matapang pero may respeto ang pahayag ni House Spokesperson Atty. Princess Abante ukol sa isyu ng San Juanico Bridge. Sa maiksi ngunit malaman na pahayag, pinapaalala niya na hindi isang tagapanood lang ang Senado sa proseso ng budget—aktibong kalahok ito.

Tama ang kanyang punto: kung may kakulangan sa pondo, bakit hindi ito tinutukan noong panahon ng deliberasyon? Bakit ngayon lang maglalabas ng batikos? Ang sinabing “mas madali talagang mag-presscon kaysa mag-amendment” ay isang tusong paalala—na ang tunay na paglilingkod ay ginagawa sa loob ng mga silid ng batasan, hindi sa harap ng kamera.

Sa ganitong mga pahayag, naipapakita ng Kamara na handa itong manindigan, pero may hangaring makipagtulungan kung kinakailangan. Isa itong paalala sa lahat ng mambabatas—kapag may isyu, solusyon ang hanapin, hindi lamang eksena.

oooooooooooooooooooooooo