Warrant of Arrest laban kay Dating Pangulong Rodrigo Roa Duterte

Buod ng Warrant of Arrest laban kay Dating Pangulong Rodrigo Roa Duterte

Isang Warrant of Arrest ang inilabas ng Pre-Trial Chamber I ng International Criminal Court (ICC) noong Marso 7, 2025, laban kay Rodrigo Roa Duterte, dating Pangulo ng Pilipinas. Ang utos ng pag-aresto ay inilabas alinsunod sa Artikulo 58(1) ng Rome Statute, batay sa makatuwirang batayan na si Duterte ay may pananagutang kriminal sa mga krimen laban sa sangkatauhan (crimes against humanity).

Pangunahing Puntos ng Warrant:

1. Batayan ng Warrant of Arrest

• Inilabas ang warrant kasunod ng aplikasyon ng Prosecution noong Pebrero 10, 2025.

• Si Duterte ay inaakusahan bilang indirect co-perpetrator sa ilalim ng Artikulo 25(3)(a) ng Rome Statute para sa mga krimen laban sa sangkatauhan na naganap sa Pilipinas mula Nobyembre 1, 2011 – Marso 16, 2019:

• Pagpatay (Murder) – Artikulo 7(1)(a)

• Pagtortyur (Torture) – Artikulo 7(1)(f) (hindi isinama sa pinal na desisyon)

• Panggagahasa (Rape) – Artikulo 7(1)(g) (hindi isinama sa pinal na desisyon)

• Ang mga kasong ito ay may kaugnayan sa kampanya laban sa droga ni Duterte, na nagresulta sa libu-libong extrajudicial killings.

• Ang warrant ay inilabas batay sa Artikulo 58(1) ng Rome Statute, kung saan kinakailangan:

1. May makatuwirang batayan upang paniwalaang may nagawang krimen na saklaw ng ICC.

2. Kailangan ang pag-aresto upang matiyak ang pagharap ng akusado sa Korte, maiwasan ang paghadlang sa imbestigasyon, at mapigilan ang karagdagang krimen.

2. Hurisdiksyon ng ICC

• Mananatili ang hurisdiksyon ng ICC sa kabila ng pagkalas ng Pilipinas sa Rome Statute noong Marso 17, 2019.

• May kapangyarihan ang ICC na litisin ang mga krimen na ginawa habang ang Pilipinas ay kasapi pa ng Rome Statute (Nobyembre 1, 2011 – Marso 16, 2019).

• Natukoy ng ICC na ang mga kilos ni Duterte sa panahong ito ay saklaw ng kanilang hurisdiksyon.

3. Indibidwal na Pananagutang Kriminal

• Ang Davao Death Squad (DDS) at ilang kasapi ng pulisya at militar ay pinaniniwalaang nagsagawa ng mga state-sponsored extrajudicial killings.

• Si Duterte, bilang tagapagtatag at pinuno ng DDS at kalaunan ay Pangulo ng Pilipinas, ay may direktang kapangyarihan sa mga operasyong ito.

• Natukoy ng ICC na may makatuwirang batayan upang paniwalaang:

• Si Duterte ang nagdisenyo at nagpapatupad ng patakaran ng pagpatay sa mga itinuturing na kriminal.

• Nagbigay siya ng tuwiran at di-tuwirang utos sa mga pulis at vigilante upang magsagawa ng pagpatay.

• Nag-appoint siya ng mga opisyal at nagbigay ng pabuya upang maisakatuparan ang extrajudicial killings.

• Madalas niyang hinihikayat at ipinapaliwanag sa publiko ang mga patayang ito, at nangako pa ng immunity sa mga pulis at hitmen.

• Ang mga pagpatay ay malawakang ipinatupad at sistematikong isinagawa, kaya pumapasa ito sa legal na depinisyon ng crimes against humanity.

4. Pangangailangan ng Agarang Pag-aresto

• Tinukoy ng ICC na kailangang arestuhin si Duterte upang:

• Matiyak ang kanyang pagharap sa Korte (hindi inaasahang boluntaryo siyang susunod).

• Maiwasan ang paghadlang sa hustisya (mayroon pa rin siyang impluwensya sa pulitika).

• Maprotektahan ang mga biktima at saksi (may panganib ng pananakot o paghihiganti).

• Inatasan ang ICC Registrar na ihanda ang mga request para sa pag-aresto at pagsuko ng akusado sa mga may-kaugnayang estado at organisasyon.

5. Pagpapatupad ng Warrant of Arrest

• Ang ICC Registry ay makikipagtulungan sa mga kasaping estado at internasyonal na organisasyon upang mapatupad ang pag-aresto kay Duterte.

• Maaring isapubliko ang warrant kung kinakailangan upang mapadali ang kooperasyon.

• Kapag siya ay naaresto, opisyal na magbubukas ang kaso at ililipat ang mga dokumento mula sa “situation record” patungo sa “case record”.

⸻

Mga Posibleng Epekto ng Warrant of Arrest

1. Epekto sa Batas at Pulitika:

• Ito ay isang mahalagang hakbang sa imbestigasyon ng ICC sa kampanya laban sa droga ng Pilipinas.

• Ang extradition ni Duterte ay depende sa kooperasyon ng ibang bansa, kabilang ang Pilipinas at mga kasaping estado ng ICC.

• Ang reaksyon ng kasalukuyang gobyerno ng Pilipinas ang magpapasya kung maisasakatuparan ang warrant.

2. Diplomatikong at Panseguridad na Aspeto:

• Kung mananatili si Duterte sa Pilipinas, ang kanyang pag-aresto at pagsuko ay kakailanganin ng kooperasyon mula sa gobyerno ng bansa.

• Kung maglakbay si Duterte sa isang ICC State Party, maaari siyang maaresto at maihatid sa The Hague.

• Ang warrant ay maaaring magkaroon ng epekto sa relasyong diplomatiko ng Pilipinas at sa mga kasunduan nito sa ibang bansa.

3. Hinaharap na Legal na Proseso:

• Kapag naaresto si Duterte, sasailalim siya sa pre-trial proceedings sa ICC.

• Kailangang patunayan ng Prosecution na si Duterte ay nag-utos, humimok, o nagbigay-daan sa sistematikong pagpatay.

• Kung mapatunayang nagkasala, maaaring humarap si Duterte sa habambuhay na pagkakakulong.

⸻

Konklusyon

Ang Warrant of Arrest ng ICC laban kay Duterte ay isang makasaysayang hakbang sa internasyonal na batas at pananagutang pantao. Susubukin nito ang kakayahan ng ICC sa pagpapatupad ng hustisya, lalo na’t may malakas pa ring impluwensya si Duterte sa pulitika ng Pilipinas.

Ang mga susunod na hakbang ay nakasalalay sa kooperasyon ng pandaigdigang komunidad, tugon ng gobyerno ng Pilipinas, at galaw mismo ni Duterte sa loob at labas ng bansa.

Ika-dalawampu’t dalawa ng Marso, Taong 2025

Ika-dalawampu’t dalawa ng Marso, Taong 2025 — Katropa sa Kamara Script:

[Segmento 1: Pagbubukas (10-15 minuto)

• Musikang Panimula at Pagbati.

• Batiin ang inyong tagapakinig sa Filipino.]:

—

Isang masiglang umaga sa inyong lahat, mga Katropa! Good morning, Pilipinas! Good morning, Camp Aguinaldo! Magandang umaga, Luzon! Maayong buntag, Visayas! At Buenos días, Mindanao! Muli, samahan nyo po kami sa dalawang oras nating makabuluhang talakayan at balitaan dito sa Katropa sa Kamara!

Pause

Yes, Sabado na naman, mga Katropa! At narito na naman po kami upang ihatid sa inyo ang makabuluhang talakayan at balitaan sa Katropa sa Kamara, kasama si Terence Mordeno Grana.

Pause

Pero bago tayo magsimula, unahin muna natin ang ating pagpapasalamat. Una sa lahat, ipinaabot natin ang taos-pusong pasasalamat sa ating Panginoong Maykapal sa patuloy Niyang pagbibigay ng biyaya at patnubay. Sa nakalipas na mga araw, pinagpala tayo ng Kanyang grasya at binigyan ng lakas upang maisakatuparan ang ating mga tungkulin para sa Kanyang kaluwalhatian.

Pause

Sunod naman nating ipinaabot ang taos-pusong pasasalamat sa ating mga opisyal sa Armed Forces of the Philippines. Unang-una, sa ating Commander-in-Chief, Pangulong Ferdinand ‘Bongbong’ Marcos Jr.; sa Kalihim ng National Defense, Atty. Gilbert ‘Gibo’ C. Teodoro Jr.; sa ating AFP Chief of Staff, Gen. Romeo S. Brawner Jr.; at sa ating bagong Acting Commander ng Civil Relations Service, Col Medel M. Aguilar.

Pause

Of course, nagpapasalamat din tayo sa ating MCAG Group Commander at DWDD Station Manager, Francel Margareth Padilla, pati na rin sa kanyang Deputy Group Commander, Maj. Mark Anthony Cardinoza. At siyempre, isang malaking pasasalamat sa lahat ng bumubuo ng ating production staff—maraming, maraming salamat po!

Pause

Yes! Terence Mordeno Grana po, ang inyong lingkod—ang inyong kaagapay at gabay dito sa Katropa sa Kamara!”

Para sa inyong mga mensahe, tawag, o text, maaari ninyo akong maabot sa ating mobile numbers:

📱 +63 916 500 8318

📱 +63 905 457 7102

Pause

Ang Katropa sa Kamara ay inyong matutunghayan, eksklusibo, dito lamang sa DWDD Katropa Radio—1134 sa inyong talapihitan! Live din tayo sa ating Facebook page, Katropa DWDD-CRS Virtual RTV, at syempre, mapapanood din tayo sa YouTube—i-search lang ang DWDD Katropa!

Pause

[• Mga Pangunahing Balitang Pambatasan.]:

Sa paumpisang bahagi ng ating talakayan, ibibigay ko na sa inyo ang ating Pangunahing mga Balita magbuhat sa ating Kamara:

Pause

@@@@@@@@@@@@@

Pause

Break

Okey, i-tuloy pa po natin ang ating pagbabalita at naririto na pa po ang ating mga balita na ating nakalap…

Break

Sa ating pagbabalik, kayo po ay nakikinig sa palatuntunang Katropa sa Kamara kasama ako, Terence Mordeno Grana, dito lamang sa himpilang DWDD Katropa Radio!

At syempre, tayo ay sinasamahan sa ating technical side ng ating magigiting na engineers—(Ronald Angeles, Pherdee Blues, Leonor Tanap, Regine Ascaño, Jayton Dawaton, John Mark Molina, at iba pa. ) Maraming salamat sa inyong suporta!”

@@@@@@@@@@@@@

[• Ibahagi ang mga mahahalagang balita tungkol sa batas ngayong linggo:

Pause 

Break

Okey, tuloy-tuloy na po tayo sa iba pang mahahalagang balita na ating nakalap…

• Buod ng mga mahahalagang panukalang batas o resolusyon.]

NEWS ITEMS … next page

Pause

Break

@@@@@@@@@@@@@@

Sa ating pagbabalik, kayo po ay nakikinig sa Katropa sa Kamara kasama ako, Terence Mordeno Grana, dito lamang sa himpilang DWDD Katropa Radio!

At syempre, tayo ay sinasamahan sa ating technical side ng ating magigiting na engineers—Ronald Angeles, Pherdee Blues, Leonor Tanap, Regine Ascaño, Jayton Dawaton, John Mark Molina, at iba pa. Maraming salamat sa inyong suporta!”

Okey, tuloy-tuloy na tayo sa iba pang mahahalagang balita na ating nakalap…”

 @@@@@@@@@@@@@

[Segmento 2: Recap ng Plenaryong Pagpupulong sa Linggo (20-30 minuto)

• Mga Pangunahing Pangyayari sa Plenaryo.

• Ibahagi ang mga mahahalagang talakayan, debate, at desisyon.

• Banggitin ang mga pangunahing mambabatas at ang kanilang mga posisyon.

• Mabilisang Paliwanag.

• Paliitin o gawing simple ang isang teknikal o kontrobersyal na paksa.]:

Sa segment na ito, hindi na po tayo magdi-discuss ng mga kaganapan sa Plenaryo, sa Bulwagan ng ating Kamara dahil naka-adjourn na naman ang sesyon noong February 5 hanggang sa June 2 para sa kanilang paghahanda sa Election, sang-ayon sa aprubadong Legislative Calendar ng ating Kongreso para sa 19th Congress…

Kaya sa puntong ito, nais ko pong ibigay sa inyo ang: KASAYSAYSAN NG ATING KONGRESO, so naririto na po:

@@@@@@@@@@@@@@

Pause

Break

Isunod na natin kaagad ang estruktura ang kabuoan ng ating Kama de Representantes…

Pause

Break

Next na ating i-discuss ay ang PROSESO NG PAGGAWA NG BATAS (How a Bill Becomes a Law)

@@@@@@@@@@@@@

Segmento 3: Pagpapaliwanag ng Proseso ng Batas (10-15 minuto)

• Pumili ng isang proseso ng paggawa ng batas na tatalakayin.

• Halimbawa: paano nagiging batas ang isang panukalang batas.

• Ipaliwanag ito sa simpleng Filipino.

• Iugnay ito sa isang kasalukuyang isyu kung maaari.

(Impeachment Process:)

Sa Pilipinas, ang proseso ng impeachment ay nakasaad sa Saligang Batas ng 1987 (Article XI, Sections 2-3). Narito ang mga pangunahing yugto ng impeachment laban sa isang opisyal na maaaring ma-impeach (impeachable official), gaya ng Pangulo, Pangalawang Pangulo, mga Mahistrado ng Korte Suprema, mga Komisyuner ng mga Konstitusyonal na Komisyon (COMELEC, COA, at CSC), at ang Ombudsman:

1. Pagsusumite ng Impeachment Complaint

• Ang isang impeachment complaint ay maaaring isampa sa House of Representatives sa pamamagitan ng alinman sa mga sumusunod:

• Endorsement ng kahit isang miyembro ng Kamara; o

• Petisyon ng hindi bababa sa 1/3 ng lahat ng miyembro ng Kamara (kung ganito ang mangyari, hindi na daraan sa committee level at direkta nang dadalhin sa Senado).

2. Pagsusuri ng House Committee on Justice

• Ang House Committee on Justice ang unang magsusuri ng impeachment complaint upang matukoy kung ito ay:

• Sufficient in form (naaayon sa itinakdang proseso);

• Sufficient in substance (may sapat na basehan at ebidensya).

• Kung matanggap ito ng committee, susundan ito ng pagdinig at deliberasyon.

3. Pagboto ng House of Representatives

• Kapag inirekomenda ng House Committee on Justice na may sapat na basehan ang reklamo, isusumite ito sa plenaryo ng House of Representatives.

• Kailangan ng at least one-third (1/3) ng kabuuang bilang ng mga miyembro ng Kamara upang maipasa ang Articles of Impeachment.

• Kapag naaprubahan, ang impeachment complaint ay ipapasa sa Senado, na siyang magsisilbing impeachment court.

4. Impeachment Trial sa Senado

• Sa Senado, ang mga Senador ang gaganap bilang mga hukom sa impeachment trial.

• Ang House of Representatives ang magsisilbing prosecutor na maghaharap ng ebidensya laban sa opisyal.

• Ang opisyal na ini-impeach ay may karapatang magdepensa sa pamamagitan ng kanyang mga abogado.

5. Pagboto ng Senado

• Matapos ang paglilitis, boboto ang mga Senador kung dapat bang maalis sa puwesto ang nasasakdal na opisyal.

• Kailangan ng two-thirds (2/3) na boto ng lahat ng Senador upang ma-convict ang opisyal at mapatalsik siya sa posisyon.

• Kung hindi umabot sa 2/3 ang boto para sa conviction, ang opisyal ay ma-abswelto at mananatili sa kanyang puwesto.

6. Kaparusahan Kapag Nahatulang Guilty

• Kapag napatunayang guilty, mapapatalsik sa posisyon ang opisyal at maaaring pagbawalang humawak ng anumang pampublikong tungkulin sa hinaharap.

• Ang impeachment ay hindi isang kriminal na kaso, kaya’t kung may ibang paglabag na ginawa ang opisyal, maaari siyang kasuhan sa regular na hukuman.

Mga Halimbawa ng Impeachment sa Pilipinas

• Joseph Estrada (2000-2001) – Nagsimula ang impeachment trial niya, pero hindi natapos dahil sa EDSA People Power II.

• Renato Corona (2012) – Unang opisyal na na-convict sa pamamagitan ng impeachment; tinanggal sa posisyon bilang Chief Justice.

• Maria Lourdes Sereno (2018) – Sinampahan ng impeachment complaint, pero natanggal sa puwesto sa pamamagitan ng quo warranto petition sa Korte Suprema.

Konklusyon

Ang impeachment ay isang mahalagang mekanismo upang mapanagot ang matataas na opisyal ng gobyerno sa kanilang mga pagkakasala. Gayunpaman, ito rin ay isang proseso na may halong pulitika, kaya’t madalas na nagiging kontrobersyal ang mga impeachment cases sa bansa.

Pause

Break

@@@@@@@@@@@@@@

Segmento 4: Mga Pangyayari sa Pagdinig ng Komite (20-30 minuto)

• Mga Pangunahing Pagdinig sa Linggo.

• Ibahagi ang mga update mula sa mga pagdinig ng komite.

• Ituon ang pansin sa mga isyung mahalaga sa publiko.

• Halimbawa: pambansang badyet o mga reporma sa edukasyon.

• Mga Pahayag mula sa Panauhin (Opsyonal).

• Magpatugtog ng mga soundbite o pahayag kung mayroon.

• Magbigay ng inyong sariling pagsusuri pagkatapos.

Pause 

Break

Segmento 5: Komentaryo at Pagsusuri (20-25 minuto)

• Pagsusuri ng mga Pangunahing Isyu.

• Talakayin nang mas malalim ang isang mainit na isyung pambatasan.

• Gamitin ang Filipino at Ingles para sa mas malinaw na pagpapaliwanag.

• Pakikilahok ng Tagapakinig (Opsyonal).

• Ibahagi ang mga tanong o opinyon ng mga tagapakinig mula sa social media.

Pause 

Break

Segmento 6: Pagsasara (5-10 minuto)

• Balikan ang mga pangunahing puntong natalakay sa programa.

• Banggitin kung ano ang aabangan sa susunod na episode.

• Hikayatin ang mga tagapakinig na sundan ang programa.

• Tapusin sa inyong pirma o karaniwang pamamaalam sa Filipino.

@@@@@@@@@@@@@@

Recap Segment:

“Sa puntong ito, mga Katropa, dadako na tayo sa ating pagbabalik-tanaw o recapitulation ng lahat ng ating natalakay ngayong umaga. Balikan natin ang mahahalagang balita at usaping ating tinalakay bago tayo tuluyang magtapos ng ating programa…”

@@@@@@@@@@@@@@

Closing Segment:

“Haay… dalawang oras na naman ang lumipas, at muli tayong pansamantalang magpapaalam. Maraming, maraming salamat sa inyong pagsubaybay at sa pagpapapasok sa amin sa inyong mga tahanan sa pamamagitan ng ating programang Katropa sa Kamara!”

Daghang salamat usab sa atong mga kahigalaang Bisaya nga naminaw kanato karong taknaa!

Ito po ang inyong lingkod—kini ang inyong kabus nga suluguon, Terence Mordeno Grana.

At sa ngalan ng buong production staff ng ating programa, ako po ay nagpapahayag ng isang taos-pusong pasasalamat. Nawa’y pagpalain tayong lahat ng ating Panginoong Maykapal. God bless us all! Purihin ang ating Panginoon! Good morning! (30)