Balik-Tanaw: Kasaysayan ng Kongreso ng Pilipinas

Balik-Tanaw: Kasaysayan ng Kongreso ng Pilipinas

[Intro]

Magandang umaga po, mga Ka-Katropa!

Ngayong araw, dadalhin ko po kayo sa isang makabuluhang paglalakbay sa kasaysayan—kung paano nga ba umusbong at umunlad ang sistemang lehislatibo ng Pilipinas.

Mula sa ating unang republika hanggang sa kasalukuyang Kongreso, ang bawat pagbabago ay repleksyon ng ating kasaysayan, ng ating mga laban, at ng ating hangaring magkaroon ng tunay na representasyon ang boses ng mamamayan.

⸻

[Main Segment: Kasaysayan at Pagbabago ng Kongreso]

1. Simula ng Lehislatura: Malolos Congress

Ang kasaysayan ng paggawa ng batas sa Pilipinas ay nagsimula noong 1898 sa Kongreso ng Malolos, ang unang unicameral o iisang kapulungan ng lehislatura sa ilalim ng maikling-panahong Unang Republika ng Pilipinas.

Bagamat panandalian, ito ay simbolo ng adhikain nating pamahalaan ng mga Pilipino, para sa mga Pilipino.

2. Panahon ng Pananakop: Philippine Commission at Jones Law

Noong 1901, itinatag ng mga Amerikano ang Philippine Commission—isang lehislaturang pinangungunahan nila.

Ngunit sa bisa ng Jones Act of 1916, tayo’y nagkaroon ng bicameral legislature—dalawang kapulungan kung saan karamihan ng miyembro ay Pilipino at halal ng bayan.

3. Komonwelt at Unang Kongreso ng Pilipinas

Nang maitatag ang Commonwealth noong 1935, ipinatupad ang bagong Konstitusyon na nagbalik sa unicameral system sa ilalim ng Pambansang Asembleya.

Subalit muling ibinalik ang bicameral setup noong 1941—dito nagsimula ang tinatawag na Kongreso ng Pilipinas.

4. Panahon ng Diktadura: Batasang Pambansa

Nang ideklara ang batas militar noong 1972 sa ilalim ni Pangulong Ferdinand E. Marcos, isinantabi ang Kongreso at ipinasa ang bagong 1973 Constitution.

Dito pinalitan ang lehislatura ng isang unicameral parliamentary system—ang tinatawag na Batasang Pambansa.

Ang mga miyembro nito ay kinatawan mula sa mga rehiyon, sektor, at hinirang ng Pangulo. Ang kanilang termino ay anim na taon.

5. EDSA at Bagong Simula: Ang 1987 Constitution

Noong Pebrero 1986, kasaysayan ang sumulat muli ng ating kapalaran. Sa pamamagitan ng EDSA People Power Revolution, ibinalik ang demokrasya at binuwag ang Batasang Pambansa.

Sa pamumuno ni Pangulong Corazon Aquino, bumuo ng Komisyong Konstitusyonal upang isulat ang isang bagong Saligang Batas.

6. Ang Kasalukuyang Kongreso

Sa ilalim ng 1987 Constitution, muling ipinatupad ang bicameral Congress na binubuo ng:

• Senado – Binubuo ng 24 na Senador na inihahalal ng buong bansa.

• Mababang Kapulungan – Binubuo ng mga Kinatawan na inihahalal mula sa mga distrito sa buong bansa, at dagdag pa, ng mga party-list representatives mula sa mga sektor at organisasyong nakarehistro.

Bilang patunay ng pagpapalakas sa kapangyarihan ng lehislatura, 32 seksyon ng Saligang Batas ang inilaan para sa Kongreso—mas marami kaysa sa para sa sangay ehekutibo at hudikatura.

⸻

[Pangwakas na Paalala]

Mga Ka-Katropa, ang kasaysayan ng ating Kongreso ay kasaysayan ng ating paglalakbay bilang isang bansa—mula sa rebolusyon, pananakop, diktadura, hanggang sa pagbabalik ng demokrasya.

Ang bawat pagbabago sa ating lehislatura ay paalala na tayo’y may kapangyarihan—bilang mamamayan—na humubog ng ating kinabukasan.

Kaya’t habang patuloy tayong bumoboto, bumabantay, at nakikilahok sa mga isyung pambansa, alalahanin natin:

Ang Kongreso ay hindi lamang gusali ng batas—ito’y gusali ng pag-asa ng bayan.

Ako po si Terence Motrne Grana, at ito ang Katropa sa Kamara. Hanggang sa susunod nating talakayan, manatili po tayong mapanuri, mulat, at makabayan.

⸻