Friday, August 29, 2025

🇵🇭 TRIVIA

8th Congress ng Pilipinas


Pangalan ng Institusyon

8th Congress of the Philippines (Ikawalong Kongreso ng Pilipinas)

Panahon ng Paglilingkod

Hulyo 27, 1987 – Mayo 25, 1992  (!)



1. Unang Batas na Ipinasa (First Law Enacted)


Republic Act No. 6636

Pamagat (Title): An Act resetting the local elections from November 9, 1987 to January 18, 1988, amending for this purpose Executive Order No. 270.

Aprobado ni Pangulo: Nobyembre 6, 1987  (!)


Ito ang pinaka-unang Republic Act na naaprubahan ng 8th Congress, ayon sa tala ng mga ipinasa nitong batas na magsisimula mula RA 6636.



2. Ibang Mahahalagang Batas na Kauna-unahan Din

RA 6638 – Establishing new pay rates for military and civilian personnel ng Department of National Defense at AFP, na‑aprubahan noong Nobyembre 26, 1987.

RA 6640 – Pagtaas sa minimum wage ng government at private sector employees, na‑aprubahan Disyembre 10, 1987.



3. Pangkalahatang Konteksto

Isa ang 8th Congress bilang kauna-unahang Kongreso matapos ma-ratify ang 1987 Constitution ng Pilipinas, bilang bahagi ng muling pagbabalik ng kongresong bicameral pagkatapos ng Martial Law era.

Isa rin sa nagpapabilang sa mga saklaw nitong batas ang Republic Act No. 6657, kilala bilang Comprehensive Agrarian Reform Law (CARL), na naipasa noong Hunyo 10, 1988 at layuning isulong ang reporma sa lupa.


——————


RA06639

AN ACT RENAMING THE MANILA INTERNATIONAL AIRPORT AS THE NINOY AQUINO INTERNATIONAL AIRPOR

Status  :  Lapse into law

Date Lapsed  :  November 27, 1987

House Bill No.  :  HB00047

Significance :  Local

👉 Bangungot ng 2025 B udget, huwag hayaang maulit sa 2026’

 👉 📌 Puno: ‘Bangungot ng 2025 Budget, huwag hayaang maulit sa 2026’


Nagbabala si Deputy Speaker Ronaldo “Ronnie” Puno na huwag maliitin ang mga palatandaan ng iregularidad sa kasalukuyang deliberasyon ng 2026 national budget matapos ang mga kontrobersiya ng 2025 budget na binansagan niyang isang “bangungot.”


Sa kanyang press briefing, iginiit ni Puno na ang ugat ng problema ay hindi lamang ang mga nakikitang ghost projects o anomalya sa flood control kundi ang malabo at magulong proseso sa paghahanda at paglalabas ng pondo. Aniya, “Kapag malabo ang proseso, doon lumalaganap ang katiwalian.”


Binanggit ng kongresista na nagsimula na ang iba’t ibang imbestigasyon — mula sa House Committee on Public Accounts, tripartite panel ng Good Government, Public Works at Accounts, at maging sa Senado sa pamamagitan ng privilege speech ni Sen. Ping Lacson at mga hearing ni Sen. Marcoleta. Pero giit ni Puno, higit sa pagtukoy sa mga kasong kriminal, kailangang harapin ang sistematikong dahilan kung bakit nauulit ang mga abuso.


Tinukoy din ng mambabatas na hindi pa man natatapos ang usapin sa 2025 budget, may mga kahina-hinalang palatandaan na sa 2026 budget deliberations. “Nakakalungkot, bagong taon pa lang ng deliberasyon, may senyales na agad ng iregularidad,” ani Puno.



Usapin sa Flood Control at Antipolo


Bilang kinatawan ng Antipolo City, ipinaliwanag ni Puno na bagaman natutugunan ng flood control projects ang ilang bahagi ng kanilang distrito, nananatili ang malalaking hamon dahil sa tubig mula Sierra Madre at Montalban. Giit niya, hindi dapat madamay ang mga proyektong tama at maayos sa mga katiwaliang lumalabas.



DepEd at Usapin sa School Buildings


Tinugon din ni Puno ang mungkahi ni VP Sara Duterte na isama sa imbestigasyon ang pondo para sa school buildings. Nilinaw niya na sa budget process, ang National Expenditure Program (NEP) ay inihahanda ng mga ahensya, at tanging sa DPWH may bahagi na maaaring i-request ng mga kongresista para sa local infra projects.


Para sa DepEd, wala aniyang direktang kapasidad ang mga mambabatas na magpasok ng proyekto. Ang DepEd ang gumagawa ng nationwide plan para sa mga classrooms, at ang pondo para sa konstruksyon ay inililipat pa rin sa DPWH. “Kung may anomalya, mas malamang doon pumapasok, sa DPWH,” dagdag niya.


Sinabi rin ni Puno na may panukala ngayon na hayaan ang mga local governments na magpatayo ng school buildings, dahil mas mabilis at mas mura raw ang proseso kumpara kung dadaan sa national agencies.



📌 After-News Analysis


Ang pahayag ni Deputy Speaker Puno ay mahalaga sa dalawang antas: una, dahil pinapakita nito na hindi lang simpleng anomalya ang problema kundi isang istruktural na kahinaan sa budget process; at ikalawa, dahil nagbukas siya ng diskusyon sa posibleng reporma kung paano pinapatupad ang mga proyekto.


1. Bangungot ng 2025, babala para sa 2026


Ang paggamit niya ng salitang “bangungot” ay makapangyarihang simbolo ng kawalan ng tiwala sa kasalukuyang proseso. Binibigyang-diin nito na hindi natuto ang sistema sa mga anomalya ng 2025 budget at maaaring maulit pa sa 2026.


2. Ugat ng Korapsyon: Malabong Proseso


Mahalagang punto ang sinabi ni Puno na “pag malabo ang proseso, doon lumalaganap ang katiwalian.” Sa halip na tingnan lamang ang ghost projects, pinapaalala niyang mas malalim ang problema—nasa mismong disenyo ng budget system.


3. DepEd at DPWH: Sino ang dapat sisihin?


Nilinaw ni Puno na ang DepEd ay walang direktang kakayahan sa pagpapatayo ng school buildings at ito ay awtomatikong nililipat sa DPWH. Kaya kung may anomalya, posibleng doon pumapasok. Ang mungkahi na ipaubaya sa local governments ang construction ay isang radikal na pagbabago na maaaring magbukas ng bagong modelo ng transparency at efficiency.


4. Politikal na Impluwensya


Sa pagbibigay-diin na “wala akong alam na congressman na formal na nakapagsumite ng school building list,” pinapalakas ni Puno ang posisyon na hindi lahat ng anomalya ay dapat ibintang agad sa Kongreso. Ngunit, kinikilala rin niya na kapag napunta na ang pondo sa DPWH, nagiging bukas ito sa “mga himala.”


5. Ang Hamon: Political Will


Kung seryoso ang Kamara, ang imbestigasyon ay hindi lamang dapat tumukoy ng kriminal na pananagutan kundi maglatag ng matibay na reporma sa budget system—mula sa NEP preparation hanggang sa pagpapatupad ng mga proyekto.


Thursday, August 28, 2025

🇵🇭 Housewives Compensation Assistance Act

 📌  Isinusulong ni 1-Tahanan Party-list Rep. Nathaniel “Atty. Nat” Oducado ang panukalang Housewives Compensation Assistance Act o House Bill No. 3141 upang bigyan ng kompensasyon ang mga stay-at-home housewives.



Ayon kay Oducado, kinikilala ng panukala ang napakalaking ambag ng mga nanay sa tahanan sa paglilinis, pagluluto, pag-aalaga ng mga anak, at iba pang gawaing bahay na madalas ay walang kapalit na insentibo. Nakasaad sa HB 3141 ang pagbibigay ng ₱1,500 kada buwan bilang suporta at pagkilala sa kanilang mahalagang papel, lalo na sa mga pamilyang mahihirap.


Binigyang-diin ng kongresista na ang pagbibigay ng financial assistance ay hindi lamang tulong pinansyal kundi pormal na pagkilala na ang gawaing bahay ay mahalagang bahagi ng ekonomiya at ng lipunan.



📌 After News Analysis


Napapanahon ang panukalang ito dahil matagal nang hindi nakikita sa pambansang ekonomiya ang halaga ng unpaid domestic work. Ang ₱1,500 buwanang tulong ay maliit man, nagsisilbi itong simbolikong pagkilala sa sakripisyo ng mga housewives na buong-panahong nag-aalaga ng pamilya.


Gayunpaman, mananatiling hamon kung saan kukunin ang pondo at paano ito maipatutupad nang walang anomalya. Ngunit kung maisasabatas, maaaring magsilbing precedent ito para palakasin pa ang mga programa para sa mga kababaihan at pamilyang Pilipino.



🌍 Paghahambing: Pagkilala sa Housewives at Unpaid Care Work sa Ibang Bansa

1. India

Noong 2020, iminungkahi ang pagbibigay ng buwanang sahod sa mga housewives bilang pagkilala sa kanilang unpaid care work.

Bagaman hindi pa naipatupad sa pambansang antas, ilang estado (tulad ng Tamil Nadu) ay nagpatupad ng programa na nagbibigay ng allowance sa mga babae sa bahay bilang suporta.

2. Venezuela

Sa ilalim ng 1999 Constitution, kinilala ang domestic work bilang produktibong gawain.

May mga programa ang gobyerno kung saan ang housewives ay maaaring tumanggap ng pensyon at iba pang social security benefits.

3. Germany

Mayroong parental allowance (Elterngeld) at child benefits (Kindergeld) kung saan parehong magulang ay may suporta mula gobyerno kapag sila ay nag-aalaga ng bata.

Indirect man, nakakatulong ito sa mga nanay na housewives dahil kinikilala ang kanilang role sa family care.

4. France

May family allowance system na nagbibigay ng buwanang ayuda sa mga pamilyang may anak, lalo na kung may isang magulang na stay-at-home.

Bukod dito, may access din sila sa subsidized childcare at health coverage.

5. United States

Walang direktang sahod para sa housewives, ngunit may tax credits at social security benefits na puwedeng ma-claim ng stay-at-home parents depende sa income ng pamilya.

6. Japan

Walang direktang allowance, ngunit may comprehensive health insurance at pension system na kinokonsidera ang domestic contributions ng mga asawa.



📌 Punto para sa Commentary

Ang panukala ni Rep. Oducado ay nakahanay sa pandaigdigang diskurso na dapat kilalanin ang unpaid domestic work bilang mahalagang bahagi ng ekonomiya.

Bagama’t maliit pa lamang ang ₱1,500 na kompensasyon, ito’y maaaring maging unang hakbang sa institutional recognition ng mga housewives sa Pilipinas.

Sa ibang bansa, iba-iba ang mekanismo—mula direct allowance, pensyon, tax credits hanggang family benefits—na maaaring maging modelo o inspirasyon para sa ating bansa.


oooooooooooooooooooooooo

(ADDL) NEWS + ANALYSES 250830

Sisilipin ng House Infrastructure Committee sa Setyembre 2 ang mga kwestiyonableng flood control projects sa Bulacan na personal na ininspeksiyon ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr.


📌 Ayon kay Bicol Saro Rep. Terry Ridon, iimbitahan sa pagdinig ang mga opisyal ng DPWH, Government Procurement Policy Board, Philippine Contractors Accreditation Board, at mga contractor gaya ng SYMS Construction Trading na umano’y sangkot sa ghost projects at substandard na trabaho.


Binigyang-diin ni Ridon na kahit mga proyektong direktang nagmula sa National Expenditure Program ng DPWH ay hindi ligtas sa anomalya, kaya’t dapat ding busisiin. Samantala, tinutulan nina Ridon at Rep. Bienvenido “Benny” Abante ang mungkahi ni dating Sen. Panfilo Lacson na i-adopt na lamang ang NEP bilang General Appropriations Act, dahil anila’y ito ay pagsuko ng kapangyarihan ng Kongreso sa budget process.



📌 After News Analysis


Mahalaga ang imbestigasyon ng Infra-Comm dahil inilalagay nito sa spotlight hindi lang ang tinatawag na congressional insertions, kundi pati na ang mismong mga proyektong nagmumula sa ehekutibo. Ang katotohanang kahit NEP-originated projects ay may ghost at substandard issues ay seryosong hamon sa kredibilidad ng DPWH at procurement system ng pamahalaan.


Ang pagdinig ay pagkakataon para ipakita kung paano ginagamit ang bilyon-bilyong pondo at kung sino ang tunay na may pananagutan—mga kontratista ba, DPWH, o mismong political sponsors. Sa pagtutol ng mga lider ng Kamara sa panukala ni Lacson, malinaw ang mensahe: hindi nila isusuko ang kapangyarihan ng purse. Ngunit ang tanong—magkakaroon ba ng tunay na pananagutan o mauuwi lang muli sa rekomendasyon?


ooooooooooooooooooooooo


📌 Pinayuhan ng mga lider ng Kamara si Baguio City Mayor Benjamin Magalong na huwag magmadali at hintayin ang pormal na imbitasyon ng Mababang Kapulungan upang iharap ang kanyang mga alegasyon sa umano’y anomalya sa infrastructure projects.



Ayon kay Rep. Bienvenido “Benny” Abante, bibigyan ng buong respeto at korte­sya si Magalong sa oras na siya ay dumalo sa pagdinig, ngunit kailangan niyang tumestigo sa ilalim ng panunumpa at ilahad ang ebidensya, kabilang ang sinasabing 67 mambabatas na sangkot sa kickbacks.


Sinegundahan ito ni Rep. Terry Ridon na nagsabing malaya ang alkalde na magtungo sa Kamara ngunit dapat kongkreto ang mga dokumento at hindi purong alegasyon lamang. Nilinaw rin niya na hindi pa isasama si Magalong sa September 2 hearing sa Bulacan, subalit malapit na itong pormal na maimbitahan.



📌 After News Analysis


Ang pahayag ng mga lider ng Kamara ay malinaw na pagtatakda ng kondisyon: handang pakinggan si Mayor Magalong ngunit kailangan niyang iharap ang matibay na ebidensya sa ilalim ng panunumpa.


Mahalaga ito upang maiwasan na maging “political statement” lamang ang kanyang expose at magkaroon ito ng bigat sa imbestigasyon ng Kongreso. Kung matutuloy ang kanyang testimonya at maipapakita niya ang listahan ng mga sangkot na mambabatas, posibleng ito ang maging turning point sa usapin ng ghost projects at infrastructure anomalies.


Ngunit ang malaking tanong: handa ba si Magalong na pangalanan at ilantad ang lahat, kahit na posibleng yumanig ito sa Kongreso?


oooooooooooooooooooooooo


Pondo para sa Flood Control Projects ng Davao, Sisilipin ng Kamara sa Gitna ng Malawakang Pagbaha



Pinanawagan ni Bicol Saro Rep. Terry Ridon, chair ng House Committee on Public Accounts, na isama sa imbestigasyon ng Kamara ang flood control projects sa Davao City at buong Davao Region, kabilang ang mga pondong inilaan sa distrito ni Rep. Paolo “Pulong” Duterte noong administrasyon ni dating Pangulong Rodrigo Duterte.


Kasabay ng pagbaha sa 265 lugar ng Davao City, tanong ni Ridon kung maayos bang naipatupad ang mga proyekto sa kabila ng malaking pondo. Sinegundahan ito ni House Human Rights Committee Chair Bienvenido “Benny” Abante, na nanawagan kay Mayor Sebastian “Baste” Duterte na linawin at ipakita kung magkano ang pondong nakuha ng kanyang kapatid at paano ito ginamit.


Ayon kay Ridon, hindi limitado sa kasalukuyang administrasyon ang saklaw ng imbestigasyon, kundi pati na ang mga proyekto ng mga nakaraang pamahalaan. Iminungkahi naman ni Abante na ganapin ang pagdinig mismo sa Davao upang ipakita ang seryosong pagtutok ng Kamara.



After News Analysis:


Malinaw na nagiging sentro ng pambansang diskurso ang flood control projects sa Davao, lalo na’t ang mismong rehiyon ng dating Pangulo at ng kanyang pamilya ay binabaha pa rin sa kabila ng bilyong pisong inilaan. Ang panawagan nina Ridon at Abante ay may bigat—hindi lamang ito usapin ng imprastraktura, kundi ng accountability ng mga nakaraan at kasalukuyang opisyal.


Ang pagtukoy sa papel ng Rep. Pulong Duterte at ang hamon kay Mayor Baste na ipaliwanag ang pondo ay nagdadala ng imbestigasyon sa mas sensitibong teritoryo ng political dynasty. Kung matutuloy ang pagdinig sa Davao, maaaring magsilbi itong “litmus test” kung handa ba ang Kamara na harapin ang mga powerful figures at tukuyin ang posibleng ghost o substandard projects.


Sa konteksto ng patuloy na pagbaha, ang Davao case ay maaaring maging modelong “urgent case study” para makita kung paano nagagamit o nasasayang ang flood control funds. Ang tunay na tanong: handa bang ilantad ng Kongreso ang buong kuwento, kahit sino pa ang maapektuhan?


oooooooooooooooooooooooo


Deputy Speaker Ronnie Puno, Nanawagan ng Imbestigasyon sa ‘Funders’ ng Ghost Flood Projects at Papel ng DBM sa Paglalabas ng Pondo



Naghain si Deputy Speaker at National Unity Party Chairman Ronaldo “Ronnie” V. Puno ng House Resolution No. 201 upang imbestigahan ang mga “funders” o tagapagpondo ng mga ghost at kuwestiyonableng proyekto sa 2025 national budget, gayundin ang papel ng Department of Budget and Management (DBM) sa paglalabas at pag-antala ng pondo.


Batay sa resolusyon, tinukoy ni Puno ang mga ulat ng Senate Blue Ribbon Committee at talumpati ni dating Senador Panfilo “Ping” Lacson na naglantad ng sistematikong anomalya gaya ng overpricing, coded allocations, at mga ghost projects sa Pampanga, La Union, Mindoro, at Bulacan.


Ayon kay Puno, kinumpirma ng DBM na may mga pondo mula sa congressional insertions na sinadyang i-hold at ire-release lamang kapag natugunan ang partikular na kondisyon. Babala niya, kapag bilyon-bilyong pondo ang ililipat nang walang linaw, bumabagsak ang transparency at tiwala ng publiko.


Ang panukalang imbestigasyon ay layong busisiin hindi lamang ang DBM kundi pati na rin ang mga tagapagpondo at nakikinabang sa mga pekeng proyekto.



After News Analysis:


Mahalaga ang resolusyon ni Deputy Speaker Puno sapagkat binibigyang-punto nito ang isang aspeto na bihirang mabanggit sa mga anomalya—ang “funders” o ang mga nasa likod ng pondong ginagamit sa ghost projects. Hindi lamang kontraktor o implementing agencies ang dapat silipin, kundi pati na ang mismong mekanismo ng pagpapalabas at pagkakaantala ng pondo ng DBM.


Ang pagkakakumpirma ng DBM na may mga pondong “for later release” ay nagbubukas ng usapin kung nagiging leverage ba ang delay para sa political maneuvering, at kung ito ba’y nagiging daluyan ng katiwalian. Ang pahayag ni Puno na “ghost projects and coded allocations are not glitches but red flags” ay matibay na babala na maaaring may entrenched system ng korapsyon sa flood control projects.


Kung maisusulong ang imbestigasyon, magiging mahalaga itong hakbang para maputol ang pinagmumulan ng maling paggamit ng pondo at maisulong ang mas malinaw na sistema ng budget release. Ang tanong ngayon: may sapat bang political will ang Kamara at ang ehekutibo upang talagang tukuyin ang mga “funders” at managot ang mga ito?


oooooooooooooooooooooooo


Civil Society Group Nanawagan ng Realignment ng Pondo mula Flood Control patungo sa Agrikultura, Kalusugan, at Edukasyon



Nanawagan ang Democracy Watch Philippines at iba pang civil society groups na irealign ang pondo mula sa mga kontrobersyal na flood control projects tungo sa agrikultura, kalusugan, at edukasyon sa panukalang ₱6.793-trilyong 2026 national budget.


Ayon kay Lloyd Zaragoza, convenor ng grupo, panahon na para tiyakin na bawat Pilipino ay may pagkain, kalusugan, at edukasyon. Lumahok ang 21 CSO na may 31 delegado sa isinagawang CSO budget review engagement ng House Committee on Appropriations, katuparan ng pangako ni Speaker Ferdinand Martin Romualdez na isali ang publiko sa proseso ng deliberasyon ng budget.


Nanawagan din ang mga CSO ng mas mataas na transparency, accountability, at isang “people’s audit” sa paggamit ng pondo. Pinuri naman nina Appropriations Chair Mika Suansing at Tingog Rep. Jude Acidre ang partisipasyon ng CSOs, at tiniyak na bawat piso ng budget ay mailalaan para sa ikabubuti ng mamamayan.



After News Analysis:


Ang panawagan ng mga CSOs ay malinaw na tumutugon sa sentimyento ng publiko na sawa na sa mga anomalya sa flood control projects. Mahalaga ang kanilang mungkahi na i-prioritize ang tatlong sektor—agrikultura, kalusugan, at edukasyon—na siyang direktang nakakaapekto sa pang-araw-araw na buhay ng pamilyang Pilipino.


Ang transparency at “people’s audit” na kanilang binanggit ay nagsisilbing paalala na ang pondo ng bayan ay dapat makita ng bayan. Kapansin-pansin na mismong Mababang Kapulungan ay pumuri at nagbigay ng commitment sa partisipasyon ng publiko, isang hakbang na maaaring maglatag ng bagong pamantayan sa budget process ng bansa.


Kung ang Kongreso at ehekutibo ay magbibigay ng seryosong pagtugon dito, posibleng maging turning point ang 2026 budget bilang isang tunay na “people’s budget” na hindi lamang para sa malalaking proyekto kundi para sa pangmatagalang kapakinabangan ng ordinaryong mamamayan.


oooooooooooooooooooooooo